Page 6 - ahşap yat sektörü ihtiyaç analizi
P. 6
Yat ve tekne imalat endüstrisi; imalat, tasarım, teknelerin yıllık bakım, onarım ve tamir
hizmetleri, yedek malzeme, ekipman ve aksesuar imalat ve satışı, tekne ve yatlar için
gerekli elektrik ve elektronik cihazların imalat ve satışı, döşeme ve dekorasyon hizmetleri,
boya ve kimya sanayi, motor satışı ve bu motorların bakım onarım hizmetleri, bu
sektördeki ithalat ve ihracat, fuarlar, deniz turizmi amaçlı meslek faaliyetleriyle, bu
sektörü doğrudan destekleyen diğer meslek faaliyetlerinin tamamını kapsamaktadır.
Sektör 4 ana bileşen olarak ele alındığından tekne üretimi, motor üretimi, yan sanayi ve
satış/servis/hizmet endüstrisi sektörün bileşenleri olarak ortaya çıkmaktadır. Tekne
üretimi coğrafik bazda çeşitli ülkelere yayılmış, motor üretimi bu sektörde lider birkaç
ülkenin hakimiyeti altına girmiş, yan sanayi ve satış/servis/hizmet endüstrisi ise tüm
tekne kullanan ülkelerde faaliyet göstermeye başlamıştır. Sektör; yüksek katma değere
sahip, ülke ekonomisine büyük döviz kazandıran, beraberinde birçok yan sanayi de
geliştiren, yabancı yatırımları çeken, teknoloji transferini ve yeni teknikleri cezbeden, ülke
denizciliğini destekleyen ve geliştiren, marina ve yat limanı yatırımlarını arttıran, tasarım
ve ARGE çalışmalarının yüksek olduğu, diğer sektörlere göre yan sanayisi ile birlikte 1’e 7
oranında istihdam sağlayan, emek ve teknolojisi yoğun büyük ve kapsamlı bir endüstri
dalıdır. Yat ve tekne endüstrisi, gerek içeriği, terminolojisi, yatırımları ve işletmesi
açısından gerekse uyguladığı teknoloji açısından, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de
gemi inşa sanayinden farklıdır. Sadece, ikisi sektörde de üretilenin denizde yüzmesi
hususunda birleşmektedirler. Gemi inşa sanayi için büyük miktarda yatırımlara, uzun
sürelere ve deniz kenarında büyük alanlara ihtiyaç duyulurken, yat ve tekne imalat sanayi
çok daha küçük yatırımla, daha kısa sürede, daha küçük yerlerde ve deniz kıyısına ihtiyaç
duymadan hayata geçirilebilmektedir. Büyük yatırımlar gerektirmeyen ve kısa sürede
imalata başlayabilen yat ve tekne endüstrisi, kullandığı ileri teknoloji, kaliteli ve
profesyonel işçilik, detaylara önem veren teknikleri, yenilikçi tasarımları, modern
ekipman ve aksesuarları, üst seviyede içerdiği dekorasyonu ile daha üst kalite imalat
tekniklerini gerektiren ve bunun yanında sağladığı katma değer çok yüksek bir sanayidir.
Sektörde en belirgin olan husus yat merakı, gerçek deniz severleri, yani yat ve yelkeni bir
eğlence ve boş zamanı değerlendirmeden ziyade bir deniz sporu olarak gören ve bir
yaşam biçimi olarak benimseyen ülkelerin tüketicilerini, (Örneğin İskandinavya) bir
kenara bırakırsak bir zengin alışkanlığı, ya da prestij ve toplumda statü belirleme aracı, bir
farklılaşma vesilesi olması, bunun sonucu olarak ta gelir düzeyi çok yüksek kesim
tarafından talep edilmesidir. Gerek arz oluşumunda yer alan yapımcıların çokluğu ve
dağınıklığı, gerekse de talep belirlenmesinde genel ekonomik göstergeler yerine, alıcıların
alım gücünün rol oynaması nedeniyle ve kişisel tüketim için sunulan bir meta olması
itibarı ile gerekli alım gücüne sahip kişi sayısı ve tüketim özellikleri temel değişkenler
olarak ortaya çıkmaktadır. Yüksek net varlıklı kişi sayısı, YNVK (High Net Worth
Individuals, HNWI) süper yat talebinin belirlenmesinde temel alınan ekonomik
değişkendir. YNVK tanımı olarak varlığı 1 milyon doların üzerinde plan gerçek kişiler kabul
edilmektedir.
5