Page 4 - CEZAYİR ÜLKE RAPORU MART 2021
P. 4
“
EKONOMİK DURUM:
Cezayir, nominal olarak Afrika’nın 4. ve dünyanın 55. büyük ekonomisidir. Satın alma gücü
paritesine (PPP) göre dünyanın 36. büyük ekonomisi olan Cezayir büyük bir tüketici pazarına
ve gittikçe artan harcama gücüne sahiptir. Afrika kıtasının en büyük yüzölçümüne sahip
ülkesi olan Cezayir, modernleşme reformları, güçlü ve sürdürülebilir büyümeyi hedefleyen
kalkınma planı ve petrol ve doğal gazdan elde edilen döviz rezervleri ile yıldan yıla gelişen bir
ekonomiye sahiptir. Ulusal para birimi dinardır (DZD). Birleşmiş Milletler “İnsani Gelişmişlik”
endeksinde Afrika’da 3. sırada yer almaktadır. Dünya Bankası “İş Yapma Kolaylığı”
endeksinde ise 190 ülke içinde 157. sırada yer almaktadır.
Cezayir ekonomisi büyük oranda hidrokarbona dayanmaktadır. Dünyanın en önemli petrol
ve doğalgaz üreticileri arasında yer alan Cezayir’de millî gelirin %30’u, bütçe gelirlerinin
%65’i ve ihracat gelirlerinin neredeyse tamamı petrol ve doğalgazdan elde edilmektedir.
Kaya gazı rezervi bakımından dünyada üçüncü, doğalgaz rezervi bakımından 10. ve petrol
rezervi bakımından 16. sırada yer alan Cezayir, aynı zamanda dünyada en fazla gaz ihraç
eden ülkeler listesinde altıncı sıradadır. Ülkede ayrıca demir, çinko, altın, fosfat, cıva, kurşun,
kömür ve uranyum yatakları da yer almaktadır. 2000’li yılların başlarında petrol fiyatlarının
artması ile dış borçlarını büyük ölçüde azaltan ve ekonomisini güçlendiren Cezayir, elde ettiği
gelirleri ülkede yeni yatırım alanları ve altyapı hizmetleri için kullanmıştır. Son yıllarda
küresel piyasalarda petrol ve doğalgaz fiyatlarında yaşanan düşüş, ülke ekonomisi açısından
büyük bir gelir kaybına yol açtıysa da, uzun vadeli ekonomik istikrarın korunmasında başarılı
olunmuştur.
Ülke zengin petrol ve doğalgaz üretimi sebebiyle ekonomisini ayakta tutuyor olsa da, ülke
ekonomisini çeşitlendirmeye yönelik çabalar da bulunmaktadır. Özellikle tarım ve sanayi
alanında son yıllarda gerçekleştirilen atılımlarla bu alanlarda bir reform ve modernizasyonun
sağlanması hedeflenmektedir. Zira kıyı kesimlerindeki verimli topraklarıyla Cezayir tarıma
oldukça elverişli olup bakla, incir, zeytin, zeytinyağı, hurma ve kayısı gibi ürünler bakımından
dünyada ilk sıralarda yer almakta, ancak bu ürünler genellikle ülke içerisinde tüketilmekte ve
ihracat ürününe dönüşememektedir.
Zengin doğal kaynaklarına karşın halkın satın alma gücünün çevre ve komşu ülkelere göre
düşüklüğü, ülke ekonomisinin sektörel bazda çeşitlendirilerek geliştirilmesine yönelik ulusal
ve uluslararası yatırımlardaki yetersizlik, ülkedeki kamu iktisadi teşekküllerinin özelleştirme
çalışmalarının çok yavaş ilerlemesi, kayıt dışı sektörün büyüklüğü, bölgeler arasında ciddi
ekonomik ve sosyal dengesizlikler (özellikle kuzey ve güney) ve genç nüfusta % 30’ları bulan
işsizlik bu sıkıntıların başlıca kısmını teşkil etmektedir.
Ülkenin belli başlı sorunlarından bir tanesi de kayıt dışı sektörün ülke ekonomisinin %
60’ından fazlasını oluşturmasıdır. Nitekim ekonomik aktivitelerin % 90’ından fazlasının nakit
para ile gerçekleştirilmesi bunda ciddi bir rol oynamaktadır.
3