Page 3 - AZERBAYCAN ÜLKE RAPORU ŞUBAT 2021

“

ÜLKEYE GENEL BAKIŞ:

Doğu Avrupa ve Batı Asya’nın kesişim noktası olan Kafkasya’da yer alan Azerbaycan, üniter
bir anayasal cumhuriyet yönetimine sahiptir. Azerbaycan, Sovyetler Birliği sonrası ekonomik
geçişini tamamlamış, petrol bazlı ve gelişmekte olan bir ekonomiye sahiptir. Azerbaycan
ulusal para birimi manattır (AZN). Resmi dil Azerice olmakla beraber ülkede Rusça yaygın
olarak konuşulmaktadır. Dünya Bankası “İş Yapma Kolaylığı” endeksinde Türkiye’nin hemen
ardından 34. sırada yer almaktadır.

Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından, Azerbaycan Parlamentosu, 31 Ağustos 1991’de
ülkenin bağımsızlığını ilan etmiş, 18 Ekim 1991 tarihinde de Meclis Bağımsızlık Kanununu
kabul etmiştir. Bu ani geçişle, Cumhuriyetler arası bağlılığı esas alan ekonomik yapının
dağılması, siyasi ve hukuksal altyapı eksikliği ve teknolojinin eski kalması nedenleriyle
Azerbaycan ekonomisi ani bir çöküşe uğramıştır. Ülkede siyasi istikrarın tekrar sağlanması
sonrasında ekonomiye yoğunlaşan Azerbaycan, dünyanın önde gelen petrol şirketleri ile
yataklarının birlikte işlenmesi ve paylaşılması konusunda yaptığı anlaşmalar ve yeniliklere
hızla adapte olması sayesinde, 1996 yılından itibaren ekonomide büyüme elde etmiştir.
Anayasa, 12 Kasım 1995 tarihinde halkoyuna sunularak, %91,9 evet oyu ile kabul edilmiştir.

Azerbaycan’ın başkenti 2,2 milyonluk nüfusu ile ülkenin de en büyük şehri olan Bakü’dür.
Nüfusun %44’ü kırsal kesimde yaşamaktadır ve işgücüne katılım oranı %66’dır. İşgücünün
%50’si hizmetler sektöründe, %14’ü sanayi sektöründe ve %36’sı tarım sektöründe istihdam
edilmektedir.

Azerbaycan, 10 iktisadî bölgeye ayrılmış olup, bu bölgeler 14 büyükşehir, 66 rayon ve 78
şehirden oluşur. Bununla birlikte Nahcivan, Azerbaycan ile kara bağlantısı bulunmamasına
rağmen Azerbaycan’a bağlı bir özerk cumhuriyettir.3 Bakü, Sumgayt, Gence, Mingaçevir,
Khirdalan, Şirvan, Nahcivan, Şeki, Yevlakh ve Lankaran ülkenin en önemli şehirlerini
oluşturmaktadır. Azerbaycan Cumhuriyeti Kafkasların geçiş noktası üzerinde, Büyük
Kafkaslar ile Küçük Kafkaslar arasında yer almaktadır. Bölgenin en önemli özelliği tarihi geçit
ve ticaret yolları üzerinde bulunmasıdır.

EKONOMİK DURUM

Azerbaycan, 1991 yılında bağımsızlığını kazandıktan sonra, önemli siyasi, askeri, sosyal ve
ekonomik problemlerle karşı karşıya gelmiştir. SSCB döneminde sistemli olarak
Cumhuriyetler arasında bağımlılığı bir anlamda zorunlu kılan ekonomik yapının ani çöküşü,
pazar ekonomisine geçişte; ekonomik, siyasi, hukuki bir alt yapının olmaması, teknolojinin
eski olması, serbest piyasa modelinin bilinmemesi, Ermenilerin işgalci tutumu sonucu
topraklarının %20’sinin kaybedilmesi, 1 milyon kişinin kendi ülkesinde mülteci durumuna
düşmesi ve benzeri nedenlerle üretim durma noktasına gelmiş, sonuç olarak da ekonomi
üzerinde inisiyatif tamamen kaybedilmiştir.

2